REGULAMIN PRZEWOZU OSÓB W KRAJOWEJ KOMUNIKACJI REGULARNEJ

(w tym użyteczności publicznej)

obowiązujący w

PKS BODZENTYN SP. Z O.O.

wprowadzony zgodnie art. 4 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r.
Prawo przewozowe/ t. j.: Dz. U. z 2000r. Nr 50, poz. 601 ze zm./

Niniejszy Regulamin przewozu osób określa warunki obsługi podróżnych, odprawy oraz przewozu osób i bagażu w ramach świadczenia przez przewoźnika usługi przewozów regularnych , tj. publicznego przewozu osób i ich bagażu na zasadach określonych w ustawie o transporcie drogowym z dnia 15 listopada 1984 roku Prawo przewozowe.

Rozdział I

WARUNKI OGÓLNE

  1. Pasażer zawiera umowę przewozu poprzez nabycie biletu na przejazd lub przez samo zajęcie miejsca w autobusie Pasażer.
  2. Przewóz pasażerów odbywa się w oparciu o odpowiedni bilet, ważny na określony dzień, godzinę i trasę przejazdu.
  3. Pasażer ma obowiązek okazać kierowcy, a także uprawnionej osobie podczas kontroli w czasie podróży, dokument uprawniający do korzystania z ulgowego lub bezpłatnego przejazdu, zgodnie z odpowiednimi przepisami.
  4. PKS Bodzentyn Sp. z o.o. dokonuje przewozu pasażerów na stojąco wyłącznie jeśli w warunkach technicznych autobusu przewidziano miejsca stojące tj. autobus posiada stosowny wpis w dowodzie rejestracyjnym.
  5. Pasażerowie zajmujący miejsce stojące powinni w czasie jazdy trzymać się uchwytów.
  6. Wsiadanie i wysiadanie z autobusu jest dozwolone wyłącznie w miejscach określonych w rozkładzie jazdy.
  7. Pasażer który nabył bilet w kasie lub w internetowym systemie sprzedaży biletów ma obowiązek stawić się na przystanku najpóźniej na 5 minut przed planowanym odjazdem autobusu.
  8. Do przeprowadzenia kontroli biletów oraz dokumentów uprawniających do przejazdów ulgowych upoważniony jest kierowca oraz inne uprawnione osoby posiadające odpowiedni identyfikator.
  9. Za rzeczy, które podróżny przewozi ze sobą pod własnym nadzorem, przewoźnik ponosi odpowiedzialność, jeśli szkoda powstała z jego winy.
  10. W przypadku bagażu podręcznego oraz przedmiotów pozostawionych przez pasażera po zakończeniu podróży w autobusie, PKS Bodzentyn Sp. z o.o. odpowiada za te rzeczy od momentu znalezienia ich przez kierowcę.
  11. Prawo pierwszeństwa zajęcia miejsca w autobusie przysługuje podróżnemu z ważnym biletem lub innym dokumentem uprawniającym do przejazdu.
  12. Pasażer zajmujący miejsce w autobusie fabrycznie wyposażonym w pasy bezpieczeństwa ma obowiązek je zapiąć.
  13. Podróżny obowiązany jest dbać o to, aby wsiadał do właściwego autobusu i wysiadał z niego na właściwym przystanku.
  14. W przypadku awarii lub innych zdarzeń powodujących zagrożenie bezpieczeństwa, pasażer zobowiązany jest podporządkować się poleceniom Obsługi autobusu, służbom kontrolnym lub służbom ratowniczym, a na ich żądanie opuścić autobus.
  15. Kierowcy autobusów są zobowiązani do udzielenia na żądanie pasażera informacji dotyczącej trasy przejazdu oraz taryfy przewozowej.
  16. Znalazca rzeczy zgubionej w autobusie powinien przekazać tę rzecz kierowcy lub do siedziby Firmy PKS Bodzentyn Sp. z o.o. , Bogucice Drugie ul. Szosa 26a, 28-400 Pińczów.
  17. Informacje w sprawie rzeczy zgubionych udzielane są w Dziale Organizacji i Sprzedaży Usług Przewozowych PKS Bodzentyn Sp. z o.o..
  18. Pasażer odpowiada za szkody powstałe w skutek zawinionego przez niego uszkodzenia lub zanieczyszczenia autobusu.
  19. PKS Bodzentyn Sp. z o.o. nie odpowiada za szkody powstałe w skutek przerw ruchu albo zmian trasy jazdy autobusu spowodowanych siłą wyższą, przyczynami natury techniczno-eksploatacyjnej, zarządzaniem organów ruchu drogowego lub innych kompetentnych organów.
  20. Postanowienia Regulaminu obowiązują również nabywców biletów za pomocą internetowego systemu sprzedaży biletów.
  21. Zapłata za bilet oznacza akceptację treści Regulaminu.
  22. Wszelkie reklamacje i uwagi związane z wykonaniem przewozu należy kierować na adres:
    PKS Bodzentyn Sp. z o.o. Bogucice Drugie ul. Szosa 26a, 28-400 Pińczów
  23. Termin rozpatrywania skarg i reklamacji: 14 dni od daty otrzymania.

Rozdział II

BILETY

  1. Pasażer powinien niezwłocznie po nabyciu sprawdzić prawidłowość wystawionego biletu, bowiem po odejściu od kasy reklamacje nie będą uwzględnione.
  2. Kasy prowadzą przedsprzedaż biletów maksymalnie 30 dni przed planowaną podróżą.
  3. Po rozpoczęciu podróży przekazywanie biletu innym pasażerom jest zabronione.
  4. Podczas kontroli biletów pasażer obowiązany jest okazać bilet, a na żądanie okazać dokument uprawniający do ulgowego przejazdu.
  5. Na miejsce biletów jednorazowych skradzionych lub zagubionych nie będą wystawione wtórniki. W przypadku biletów miesięcznych wtórnik zostanie wystawiony po przedstawieniu zaświadczenia z Policji o kradzieży biletu lub dokumentu potwierdzającego zamieszczenia w prasie ogłoszenia o zagubieniu biletu.
  6. Bilet miesięczny wydaje się na okres miesiąca kalendarzowego na określone relacje.
  7. Bilet uszkodzony, zniszczony lub przeprawiony jest nieważny.
  8. W trakcie podróży pasażerowie winni zachować bilet do kontroli.
  9. Kierowca ma prawo do dysponowania miejscami w autobusie niezależnie od zajętych miejsc przez Pasażera w sytuacji, gdy wymagają tego zasady współżycia społecznego, a w szczególności, gdy zmiany miejsca wymaga Pasażer cierpiący na chorobę lokomocyjną lub inną czy też będącą osobą niepełnosprawną.
  10. W przypadku stwierdzenia przez uprawnione osoby braku ważnego biletu pasażer zostanie zobowiązany pod rygorem usunięcia z pojazdu do nabycia biletu do miejsca docelowego oraz zostanie nałożona na niego opłata dodatkowa.
  11. W przypadku stwierdzenia przez uprawnione osoby nie posiadania przez pasażera dokumentu potwierdzającego zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa do korzystania z ulg ustawowych lub ulg handlowych stosuje się postanowienia pkt. 10 z tym, że w przypadku przedstawienia przez pasażera dokumentu uprawniającego w terminie 7 dni od daty nałożenia opłaty dodatkowej, należność uiszczona przez niego w skutek braku dokumentu podlegają zwrotowi, zaś nieuiszczenie należności podlegają umorzeniu. Pasażer obowiązany jest uiścić opłatę manipulacyjną w wysokości określonej w Rozdziale IX.
  12. W razie stwierdzenia braku odpowiedniego biletu lub dokumentu uprawinijącego do przejazdu ulgowego lub bezpłatnego- w razie nie uiszczenia przez pasażera dodatkowej opłaty karnej gotówką w autobusie- kontroler ma prawo żądać okazania dokumentu umożliwiającego stwierdzenie tożsamości w celu dochodzenia roszczenia.
  13. W przypadku nie zgłoszenia się Pasażera na przystanku od którego obowiązuje posiadany przez niego bilet jednorazowy. PKS Bodzentyn Sp. z o.o. nie gwarantuje wolnego miejsca w autobusie dla powyższego Pasażera w przypadku zgłoszenia się na kolejnych przystankach.

Rozdział III

 ZWROT NALEŻNOŚCI ZA BILET

  1. Zwrot należności za przejazd może nastąpić wyłącznie przed rozpoczęciem podróży albo w miejscu zatrzymania się środka transportu na drodze przewozu. Zwrot należności przysługuje stosownie do nie wykorzystanego świadczenia przewozowego po potrąceniu części należności (odstępnego). Potrącenia nie stosuje się, jeśli podróżny odstąpi od umowy przewozu z przyczyn występujących po stronie przewoźnika.
  2. W przypadku przedwczesnego odjazdu autobusu, odstąpienia przez podróżnego od umowy z powodu awarii autobusu, odwołania przejazdu lub braku wolnych miejsc, a także innych przyczyn uniemożliwiających wykonanie zaciągniętych przez PKS Bodzentyn Sp. z o.o. zobowiązań wobec pasażera, pasażer posiadający ważny bilet otrzyma pełen zwrot należności za zakupiony bilet. Reklamacje także rozpatrywane będą na podstawie oryginalnego biletu poświadczonego przez kierowcę. Obowiązek poświadczenia biletu nie dotyczy sytuacji, gdy przyczyną powstania roszczenia o zwrot należności jest przedwczesny odjazd autobusu lub odwołanie kursu autobusu.
  3. W przypadku odstąpienia pasażera od umowy przewozu przed odjazdem autobusu z przyczyn nie występujących po stronie PKS Bodzentyn Sp. z o.o. zwrot należności za przejazd może być dokonany po okazaniu biletu, na którym dokonano w kasie biletowej , u dyżurnego ruchu lub informacji potwierdzenia odstąpienia od umowy, z potrąceniem odstępnego w wysokości 10% wartości biletu brutto ( nie mniej niż 3,00 zł) jako koszty manipulacyjne. W przypadku biletów miesięcznych należną do zwrotu kwotę oblicza się wyłącznie za dni: od dnia następnego po dniu zwrotu biletu do końca miesiąca na który bilet jest ważny ( uwzględniając ewentualnie ulgi ustawowe). W przypadku zwrotu biletu miesięcznego Pasażer zobowiązany jest do zwrotu biletu.
  4. Podróżny, którego nie dopuszczono do przewozu, winien uzyskać od kierowcy poświadczenie niewykorzystania biletu, na podstawie którego otrzyma zwrot poniesionych kosztów z potrąceniem odstępnego w wysokości 10% wartości biletu brutto ( nie mniej niż 3,00 zł)
  5. W przypadku zwrotu opłaty za bilet niewykorzystany z przyczyn zależnych od pasażera za pośrednictwem poczty lub banku opłatę za przelew lub przekaz ponosi odbiorca.
  6. Nie uwzględnia się roszczeń o zwrot należności za bilet zwrócony po upływie terminu ich ważności lub po odjeździe środka transportowego, na przejazd którym bilety były wydane.
  7. Zwrot należności za bilet dokonuje się wyłącznie po wypełnieniu obowiązującego w PKS Bodzentyn Sp. z o.o., Formularza zwrotu należności za niewykorzystany bilet jednorazowy na kursy PKS Bodzentyn Sp. z o.o. lub odpowiednio Formularz zwrotu należności za niewykorzystany bilet miesięczny na kursy PKS Bodzentyn Sp. z o.o..
  8. Wnioski o zwrot należności przez PKS Bodzentyn Sp. z o.o. są rozpatrywane nie później, niż 30 dni od pierwszego dnia terminu ważności biletu.

Rozdział IV

 BAGAŻ

  1. Pasażer ma prawo przewozić bagaż podręczny tj. bagaż trzymany przez pasażera na kolanach lub bagaż, którego rozmiary pozwalają na umieszczenie na półkach lub pod fotelem zajmowanym przez Pasażera.
  2. Rzeczy zabierane przez Pasażerów do autobusy nie mogą zagrażać bezpieczeństwu i porządkowi podczas jazdy lub stwarzać zagrożenie wyrządzenia szkody innym Pasażerom lub Przewoźnikowi, przeszkadzać Pasażerom i narażać ich na niewygody.
  3. Bagaż, za wyjątkiem podręcznego, może być przewożony wyłącznie w schowku bagażowym autokaru.
  4. Kierowcy są odpowiedzialni za umieszczenie bagażu Pasażera w luku bagażowym.
  5. Bagaż oddany do przewozu w luku bagażowym powinien być zapakowany w taki sposób, aby nie uległ w czasie przewozu uszkodzeniu lub zniszczeniu.
  6. Bagaż powinien być odebrany przez Pasażera z chwilą przyjazdu do miejsca, w którym pasażer kończy podróż.
  7. Przewoźnik dopuszcza przewóz w pomieszczeniach bagażowych (jeżeli pojazd jest wyposażony w pomieszczenie bagażowe) jednej sztuki bagażu o sumie wymiarów (długość +wysokość +szerokość) nieprzekraczającej 200 cm na oddającego ten bagaż Pasażera. Bagaże dodatkowe i ponadwymiarowe przewiezione zostaną w miarę możliwości za dodatkową opłatą .
  8. Przewoźnik zastrzega prawo do odmowy przewozu bagażu o dużych rozmiarach (wózki dziecięce, rowery, narty itp.), jeśli kierowca stwierdzi, że bagaż ten nie zmieści się do luku bagażowego, lub zagraża bezpieczeństwu przewozu pasażerów i ich bagażu.
  9. Z przewozu środkiem transportowym wyłączone są: rzeczy niebezpieczne mogące wyrządzić szkodę osobą lub mieniu, rzeczy, których przewozów jest zabroniony na podstawie odrębnych przepisów, zwłoki i szczątki zwłok ludzkich. W razie uzasadnionego podejrzenia kierowca może sprawdzić, czy zawartość przesyłki bagażowej nie narusza powyższego wyłączenia. Kierowca dokonuje sprawdzenia w obecności Pasażera przewożącego bagaż lub jeśli jest to niemożliwe w obecności innych Pasażerów. W razie ujawnienia naruszenia powyższego wyłączenia koszty związane ze sprawdzeniem przesyłki ponosi Pasażer przewożący taki bagaż.
  10. Rzeczy szczególnie cenne (gotówka, papiery wartościowe, biżuteria, elektronika), oraz posiadające wartość naukową lub artystyczną powinny być przewożone wyłącznie jako bagaż podręczny.
  11. Kierowca wydając bagaż nie jest obowiązany do sprawdzenia czy osoba zgłaszająca się po odbiór bagażu jest uprawniona do odbioru. W razie wątpliwości kierowca może żądać odpowiedniego pisemnego zabezpieczenia.
  12. W przypadku stwierdzenia utraty, ubytku lub uszkodzenia bagażu podstawowego, fakt ten należy zgłosić niezwłocznie załodze autobusu w celu spisania formularza reklamacyjnego. Formularz podpisują osoby uczestniczące w ustaleniu stanu bagażu. Jeżeli strona nie zgadza się z treścią formularza winna umieścić w nim swoje zastrzeżenia.
  13. W przypadku utraty lub uszkodzenia bagażu wysokość odszkodowania nie może przewyższać zwykłej wartości bagażu.
  14. W przypadku składania reklamacji dotyczącej uszkodzenia bagażu należy przedstawić uszkodzony bagaż celem dokonania stosownych oględzin w siedzibie Przewoźnika oraz formularz reklamacyjny zawierający podpis kierowcy w momencie stwierdzenia zajścia zdarzenia lub oświadczenie uzasadniające brak takiego potwierdzenia.

Rozdział V

 ZWROT POZOSTAWIONEGO BAGAŻU

  1. Bagaż pozostawiony w luku bagażowym, jeżeli zgodnie z przepisami dotyczącymi rzeczy znalezionych nie został jeszcze przekazany właściwemu organowi, zostanie wydany uprawnionemu Pasażerowi za pokwitowaniem po udowodnieniu swoich uprawnień do jego odbioru.
  2. W przypadku bagażu podręcznego jego wydanie nastąpi po zidentyfikowaniu w sposób nie budzący wątpliwości, co do tego, że zostaje wydany osobie uprawnionej.

Rozdział VI

 OBOWIĄZKI PKS Bodzentyn Sp. z o.o.

  1. Jeżeli z jakiejkolwiek przyczyny zależnej od PKS Bodzentyn Sp. z o.o., przewoźnik nie jest w stanie dowieść pasażera do miejsca przeznaczenia własnymi autobusami, zapewnia przewóz zastępczy, a w przypadku odstąpienia pasażera od umowy, dokonuje zwrotu należności za bilet bez dokonywania jakichkolwiek potrąceń.
  2. Przewoźnik odpowiada za szkodę, jaką poniósł podróżny wskutek znacznego opóźnionego przejazdu (powyżej 120 min) lub odwołania regularnie kursującego środka transportu, jeżeli szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika. 
  3. PKS Bodzentyn Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za szkody powstałe z przyczyn niezależnych od przewoźnika, w szczególności takich jak:
  4. Wypadki lub kolizje drogowe powodujące opóźnienia na trasie autobusu,
  5. Wyjątkowe trudne warunki atmosferyczne,
  6. Pożar dworca autobusowego lub inne uszkodzenia infrastruktury dworcowej powodujące opóźnienia odjazdów,
  7. Zastosowanie się do żądań policji,
  8. Śmierć lub wypadek na drodze,
  9. Akty wandalizmu i terroru,
  10. Zamknięcie drogi, objazd, wyjątkowe natężenie ruchu drogowego,
  11. Inne okoliczności niezależne od przewoźnika
  12. PKS Bodzentyn Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za szkody powstałe w przypadku, gdy pasażer nie zgłosi się do autobusu po postoju przeznaczonym na odpoczynek.
  13. PKS Bodzentyn Sp. z o.o. zastrzega sobie prawo do zmiany środka transportu, rozkładu jazdy itp. w sytuacji, kiedy z przyczyn niezależnych od przewoźnika będzie do konieczne.

Rozdział VII

 NARUSZENIE PORZĄDKU

  1. Z przejazdu autobusami PKS Bodzentyn Sp. z o.o. nie mają prawa korzystać osoby:
    • nietrzeźwe,
    • będące pod wpływem narkotyków lub innych substancji odurzających,
    • zachowujące się nieodpowiednio , tj. w sposób sprzeczny z powszechnie obowiązującymi normami,
    • z różnych powodów niebezpieczne (np. na rolkach, wrotkach) lub uciążliwe dla innych pasażerów,
    • mogące zabrudzić innych pasażerów,
    • o wyraźnych objawach choroby,
    • wzbudzające odrazę.
  2. W trakcie przejazdu autobusami PKS Bodzentyn Sp. z o.o. zabronione jest:
    • Zajmowanie miejsc w pobliżu kierującego autobusem w sposób ograniczający jego pole widzenia oraz sposób utrudniający kierującemu prowadzenie pojazdu,
    • Wsiadanie do autobusu i wysiadanie z autobusu w czasie jazdy,
    • Otwieranie drzwi autobusu podczas jazdy,
    • Chodzenie w autobusie w trakcie jazdy,
    • Wychylanie się z autobusu i opieranie się o drzwi w trakcie jazdy,
    • Zanieczyszczanie i zaśmiecanie autobusu lub niszczenie jego urządzeń i wyposażenia,
    • Spożywanie artykułów żywnościowych mogących zabrudzić innych pasażerów lub zanieczyścić wnętrze autobusu,
    • Granie na instrumentach muzycznych, korzystanie z radioodbiorników lub zakłócanie w inny sposób spokoju w pojeździe (Pasażerowie mogą słuchać własnych odbiorników pod warunkiem, iż nie są one słyszalne przez innych),
    • Picie alkoholu, palenie tytoniu, zażywanie środków odurzających,
    • Wyrzucanie jakichkolwiek przedmiotów autobusu w czasie jazdy lub na postoju,
    • Zajmowanie w autobusie miejsc zajętych już w sposób widoczny przez innych pasażerów,
    • Zachowanie niedozwolone w miejscach publicznych (krzyki, używanie słów niecenzuralnych).
  3. Osoby, które pomimo odmowy przewozu zgodnie z pkt. 1 wsiadły do pojazdu , nie przestrzegają przepisów pkt. 2 i pomimo upomnienia nie stosują się do wskazówek i żądań obsługi autobusu lub służb kontrolnych, mogą zostać usunięte z autobusu siła przez upoważnione organy porządkowe. Pasażerowi nie przysługuje w tych przypadkach zwrot kosztów zakupu biletów.
  4. Pasażerowie odpowiadają za szkody wyrządzone PKS Bodzentyn Sp. z o.o. i innym pasażerom na zasadach ogólnych przewidzianych w Kodeksie Cywilnym. W razie wykrycia uszkodzenia bądź widocznego zanieczyszczenia autobusu pasażer zobowiązany jest do zapłaty na rzecz przewoźnika oprócz kosztów naprawienia szkody kary umownej w wysokości 100,00 zł .

Rozdział VIII

PRZEWOŻENIE ZWIERZĄT

  1. W autobusach Przewoźnika zabrania się przewozu zwierząt, z wyjątkiem przewozu psów przewodników asystujących osobie niepełnosprawnej. Psy powinny być przewożone na podłodze autobusu.
  2. Pies asystujący osobie niepełnosprawnej powinien posiadać specjalną uprząż psa asystującego oraz zaświadczenie o wykonaniu wymaganych szczepień weterynaryjnych. Opłata za ich przewóz nie jest pobierana.
  3. Na żądanie kierowcy Pasażer zobowiązany jest przedstawić dokumenty wymienione w ust. 2 powyżej.
  4. Nadzór nad zwierzętami, które Pasażer przewozi w autobusie należy wyłącznie do Pasażera. W przypadku zanieczyszczenia pojazdu przez przewożone zwierzę, jego właściciel zobowiązany jest do niezwłocznego uporządkowania zabrudzonego miejsca.

Rozdział IX

  PRZEPISY KARNE I OPŁATY DODATKOWE

    1. Osoby naruszające przepisy porządkowe podlegające karze na zasadach i w trybie określonym w ustawie Kodeks wykroczeń.
    2. Wysokość opłaty dodatkowej ustala się, biorąc za podstawę cenę najtańszego biletu jednorazowego normalnego stosowaną przez PKS Bodzentyn Sp. z o.o., w następujący sposób:
      1. Jako 50-krotność tej ceny- za przejazd bez odpowiedniego dokumentu przewozu.
      2. Jako 40-krotność tej ceny- za przejazd bez ważnego dokumentu poświadczającego uprawnienia do bezpłatnego albo ulgowego przejazdu.
      3. Jako 20-krotność tej ceny- za naruszenie przepisów o przewozie rzeczy i zwierząt, a w szczególności na zabranie ze sobą do środka transportu:
        • Rzeczy lub zwierząt, za których przewóz taryfa przewiduje opłaty- bez odpowiedniego dokumentu przewozu,
        • Rzeczy wyłączone z przewozu albo rzeczy dopuszczone do przewozu na warunkach szczególnych- bez zachowania tych warunków.
      4. Jako 150-krotność tej ceny- za spowodowanie przez podróżnego zatrzymania lub zmiany trasy środka transportu bez uzasadnionej przyczyny.
      5. Opłatę manipulacyjną ustala się, uwzględniając ponoszone przez przewoźnika koszty czynności związane ze zwrotem albo umorzeniem opłaty dodatkowej, w wysokości 10% tej opłaty dodatkowej, ustalonej w sposób określony w pkt. 1,2,3,4.

Rozdział X

ODWOŁANIA, WNIOSKI, SKARGI

  1. Odwołania od nałożonych opłat dodatkowych składane po upływie 14 dni od daty wystawienia dokumentu zobowiązującego do opłaty dodatkowej nie będą rozpatrywane.
  2. Odwołania od nałożonych opłat dodatkowych należy składać w siedzibie firmy kontrolującej.
  3. Skargi i wnioski dotyczące realizacji rozkładu jazdy i kontroli biletów należy składać w siedzibie:
    PKS Bodzentyn Sp. z o.o., Bogucice Drugie Szosa 26a, 28-400 Pińczów lub elektronicznie: biuro@pksbodzentyn.pl.
  4. W przypadkach nieuregulowanych niniejszym regulaminem oraz ustawą z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo Przewozowe mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego.
  5. W sytuacjach nagłych lub nieuwzględnionych w niniejszym regulaminie pasażerowie mogą kontaktować się z Działem Organizacji i Sprzedaży Usług Przewozowych pod numerem telefonu 607 669 957 lub elektronicznie: biuro@pksbodzentyn.pl.
Przewijanie do góry